W związku ze zmianą zasad pisowni wchodzących w życie od 1 stycznia 2026 r. – m.in. w nazwach obiektów przestrzeni publicznej – oraz licznymi zapytaniami, które kierowali Państwo do nas w tej sprawie, zwróciliśmy się do Głównego Urzędu Statystycznego z prośbą o przedstawienie stanowiska oraz informację, czy planowana jest zmiana zapisu cech niektórych obiektów w rejestrze TERYT. 

Przypomnijmy, że  zgodnie z decyzją Rady Języka Polskiego, od 1 stycznia 2026 r. w nazwach obiektów przestrzeni publicznej wprowadza się pisownię wielką literą takich wyrazów rozpoczynających nazwę, jak: aleja, brama, bulwar, osiedle, plac, park, kopiec, kościół, klasztor, pałac, willa, zamek, most, molo, pomnik, cmentarz (przy jednoczesnym utrzymaniu dotychczasowej pisowni małą literą wyrazu ulica).

Magdalena Motkowska-Wójcik, zastępca dyrektora Departamentu Programowania, Koordynacji Badań i Rejestrów, poinformowała nas, że planowana jest zmiana dotychczasowej listy cech obiektów przyjętych w Centralnym Katalogu Ulic krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju TERYT, w terminie wynikającym z przepisów zawartych w procedowanym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o statystyce publicznej. Projekt ustawy oraz opracowywane na jego podstawie rozporządzenie wykonawcze przewidują m.in. uwzględnienie standaryzacji nazw ulic w procesie aktualizacji katalogu ulic.

Zasadnicze zmiany ujęte w projekcie ustawy wejdą w życie w terminie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia. Aktualnie projekt ustawy po rozpatrzeniu przez Sejm i Senat RP został przekazany do Prezydenta RP i jeżeli zostanie podpisany, termin wejścia w życie tych przepisów przypadnie na połowę 2027 r.
Tym samym, terminy wejścia w życie przepisów prawnych dających podstawę dla dokonania zmian w katalogu ulic zostaną ze sobą skorelowane. Informacja dla użytkowników, dotycząca zmian strukturalnych w rejestrze, zostanie z odpowiednim wyprzedzeniem zamieszczona na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego w części poświęconej temu rejestrowi.

Do czasu wprowadzenia tych zmian rejestracja w rejestrze TERYT nazw ulic uwzględniających nowe zasady pisowni będzie odbywała się na dotychczasowych zasadach. W przypadku nadania przez radę gminy nazwy obiektu z cechą pisaną wielką literą (np. Al. Zbawiciela, Plac Matejki, Aleja Solidarności), cechy nadane przez radę gminy ujmowane będą w polu „nazwa1” (np. al. Al. Zbawiciela, pl. Plac Matejki, al. Aleja Solidarności). Równocześnie z dostosowaniem listy cech do nowych zasad pisowni, w jednostkach służb statystyki publicznej nastąpi standaryzacja nazwy polegająca na usunięciu z pola „nazwa1” nadmiarowego określenia. 

Z pełną treścią pism można zapoznać się poniżej.

W związku z wieloma pytaniami kierowanymi przez naszych klientów dotyczącymi docierających w ostatnich dniach do skrzynek urzędów informacji o istnieniu rzekomych darmowych narzędzi i geoportali gmin i potencjalnego podłączania linków na stronach www gmin chcemy wskazać, że:

• Firma Geo-System nie wysyła do Państwa takiej korespondencji.
• Nie są nam znane żadne rozwiązania tego typu.
  
• Sugerujemy zachować szczególną ostrożność przy otwieraniu jakichkolwiek linków.
• Nasi klienci posiadają geoportal / portal mapowy w technologii e-mapa.net.
• Dodatkowo, mając na względzie powtarzające się wnioski i skargi kierowanie do gmin przez de facto podmioty oferujące usługi komercyjne jeszcze raz apelujemy o rozwagę i ostrożność.

Przypominamy, że technologia e-mapa.net umożliwia urzędom publikującym już warstwy zagospodarowania przestrzennego również publikację projektów Planów Ogólnych Gmin. Jeśli Państwa jednostka już taki projekt posiada i chciałaby go opublikować w portalu lub mają Państwo szczegółowe pytania o określone funkcjonalności portalu mapowego zapraszamy Państwa do kontaktu z działem wsparcia.  

Jednocześnie przypominamy, że nadal na tę chwilę, w związku z ciągłym realnym zagrożeniem cyberatakami do 30 listopada 2025 roku obowiązuje  2. stopień BRAVO i 2. stopień BRAVO-CRP na terenie całego kraju.  

Prosimy o rozwagę i ograniczone zaufanie do wszelkich "okazji".

AKTUALIZACJA z godz. 12:30 

Usługa już działa – sukcesywnie przesyłamy do Urzędu Statystycznego informacje o dodaniu i zmianie punktów. 

Od godziny 8:00 występują problemy z komunikacją z serwisem WS1, co uniemożliwia przekazywanie informacji o zmianach w numeracji adresowej. Przed godziną 9:00 zgłosiliśmy problem do działu technicznego Centrum Informatyki Statystycznej Głównego Urzędu Statystycznego – czekamy na reakcję i przywrócenie pełnej funkcjonalności usługi.

Będziemy informować o zmianach. 

W związku z zaobserwowanymi nieprawidłowościami w procesie zasilania Państwowego Rejestru Granic, uprzejmie informujemy, że stosowne zgłoszenie zostało już przekazane do Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Oczekujemy na odpowiedź, która pozwoli określić dalszy sposób postępowania.

Ponieważ gminy otrzymały z Centrum Informatyki GUS wiadomość o treści:

Uprzejmie informujemy, że w celu zwiększenia bezpieczeństwa usługi sieciowej TERYT ws1 obsługa protokołów TLS w wersji starszej niż 1.2 z dniem 1 października 2025 r. przestanie być wspierana. Prosimy o dostosowanie swojego oprogramowania do obsługi wersji TLS 1.2 i wyższej.

Przepraszamy za utrudnienia.

informujemy, że komunikacja aplikacji iMPA z usługą GUS TERYT ws1 od początku wykorzystuje protokół TLS 1.2, zatem usługa będzie działać nieprzerwanie również po 1 października i nie jest wymagane żadne działanie w tej sprawie.